Waarom je hart sneller klopt bij een lage HRV
Als je HRV laag is, betekent dit dat je lichaam minder goed in staat is om zich aan te passen aan stress en herstel te bevorderen. Een verhoogde hartslag is een teken dat het autonome zenuwstelsel uit balans is, met een dominante sympathische respons en een zwakkere parasympathische tegenhanger. Dit is vaak het gevolg van een of meerdere van de bovenstaande factoren.
Je hartslag en hartslagvariabiliteit (HRV) vertellen een verhaal over hoe je lichaam omgaat met stress en herstel. Wanneer je hartslag stijgt, zijn daar vaak duidelijke oorzaken voor, en die hebben meestal ook invloed op je HRV.
Stress en het zenuwstelsel
- Sympathische activatie: Bij stress activeert het sympathische zenuwstelsel (vecht-of-vluchtreactie), wat de hartslag verhoogt en de HRV verlaagt.
- Psychologische stress: Angst, paniek, of emotionele spanning zorgen voor een verhoogde hartslag.
Relatie met HRV: Chronische stress verlaagt HRV en leidt tot een minder flexibel zenuwstelsel.
Gebrek aan herstel
- Slaapgebrek: Onvoldoende slaap zorgt voor een verhoogde hartslag in rust.
- Overtraining: Bij fysieke overbelasting komt je lichaam niet in de herstelmodus, wat je hartslag verhoogt en HRV verlaagt.
Relatie met HRV: Slechte slaap en overtraining verminderen parasympathische activiteit (herstelrespons) en verlagen HRV.
Fysieke factoren
- Uitdroging: Te weinig vocht verhoogt de hartslag, omdat je hart harder moet werken om bloed rond te pompen.
- Koorts of ziekte: Een infectie of koorts versnelt de hartslag om zuurstof en energie naar je lichaam te brengen.
- Hormonale schommelingen: Verhoogde cortisol- of adrenaline-niveaus (bij stress of ziekte) zorgen voor een snellere hartslag.
Relatie met HRV: Deze factoren drukken de parasympathische activiteit, wat leidt tot een lagere HRV.
Medicatie of stimulerende middelen
- Cafeïne, nicotine of alcohol: Dit zijn stimulerende middelen die de hartslag verhogen.
- Medicatie: Sommige medicijnen zoals schildklierhormonen of beta-agonisten (bij astma) verhogen de hartslag.
Relatie met HRV: Stimulerende middelen kunnen HRV tijdelijk verlagen door verhoogde sympathische activiteit.
Gebrek aan fysieke fitheid
- Conditionering: Mensen met een slechte conditie hebben vaak een hogere rusthartslag.
- Overgewicht: Het hart moet harder werken om bloed rond te pompen bij overgewicht.
Relatie met HRV: Een slechte fysieke conditie leidt tot een minder flexibele hartslag en lagere HRV.
Acute factoren
- Angst of paniekaanval: Deze kunnen de hartslag snel verhogen.
- Pijn: Acute pijn zorgt voor een verhoging van de hartslag door sympathische activatie.
- Lichaamsinspanning: Tijdens sporten stijgt de hartslag, maar een goed herstel verhoogt HRV na de activiteit.
Relatie met HRV: Acute verhogingen van de hartslag door inspanning zijn normaal, maar bij onvoldoende herstel kan dit HRV negatief beïnvloeden.
